Otrzymuję ostatnio dość dużo zapytań dotyczących odpowiedzialności cywilnej oraz ubezpieczeń OC w tym coraz popularniejszych OC zawodowej. Stąd kilka odpowiedzi na ostatnie pytania a w kolejnych odniosę się do konkretnych ubezpieczeń OC.
Obowiązuje generalna zasada: każdy, kto poniósł szkodę, ma prawo dochodzić jej naprawienia od sprawcy. Podstawa prawna: kodeks cywilny, art. 414 " Kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę obowiązany jest do jej naprawienia".
Oznacza to, że każdy może dochodzić swoich roszczeń od sprawcy. Odpowiedzialność cywilna jest nie tylko na zasadzie winy (co wyraźnie podkreślono w art. 415 Kc.), ale także na zasadzie ryzyka, jeśli tak określają przepisy prawa cywilnego oraz słuszności społecznej, jeśli tak uzna sąd. Tak więc podstawy odpowiedzialności cywilnej są bardzo szerokie i praktycznie w każdej sytuacji poszkodowany ma prawo dochodzić swoich roszczeń. I dochodzą coraz częściej, gdyż rośnie także świadomość społeczna, w tym ubezpieczeniowa. Dziś ludzie występują z takimi roszczeniami, o których przed kilku laty nawet nikt nie myślał. Dla przykładu: w sprawie o odszkodowanie po śmierci jednej osoby w wypadku komunikacyjnym do ZU z OCK wystąpiło... kilkunastu poszkodowanych. Teraz zajmuje się tym sąd.
Kilka odpowiedzi na ostatnio otrzymane w różnej formie pytania:
- Czy osoba ponosi odpowiedzialność, jeśli przyczyniła się do wypadku podczas jazdy na nartach? Tak ponosi. Osoba taka powinna mieć ubezpieczenie tzw. narciarskie, ale może także odpowiadać z ubezpieczenia OC domu/mieszkania, jeśli ma ono w zakresie odpowiedzialność w życiu prywatnym. Odpowiedzialności ta dotyczy tylko terytorium Polski, chyba że Ubezpieczyciel w OWU zakres stosowania OC rozszerzył na państwa UE lub Europy. Jeśli nie to można zakres terytorialny ubezpieczenia rozszerzyć na cały świat (najczęściej z wyjątkiem USA, Kanady, Australii). W związku ze zwiększeniem się ilości osób uprawiających ten rodzaj aktywnego wypoczynku rośnie także ilość roszczeń i odszkodowań.
- Kto odpowiada za szkodę we wspólnocie mieszkaniowej? To zależy, o jaką szkodę chodzi. Z zasady zawsze odpowiada właściciel, czyli wspólnota mieszkaniowa, wszyscy jej członkowie. Jest to bowiem odpowiedzialność deliktowa, od której nie można się uwolnić. Jeśli powierzyli pisemnie pewne obowiązki Zarządcy Nieruchomości to w takim zakresie, jaki wynika z umowy o zarządzie i przepisów prawa odpowiada Zarządca. Głównie wtedy, jeśli szkoda powstała z jego winy lub zaniechania. Przykłady: za szkodę polegającą na uszkodzeniu pojazdu przez spadającą dachówkę wskutek wiatru z dobrego dachu odpowiada wspólnota. Za taką szkodę wyrządzoną przez spadające sople lub śnieg z dachu odpowiadać może Zarządca albo wspólnota. Za taką szkodę spowodowaną upadkiem rzeczy z balkonu odpowiada, właściciel lub najemca mieszkania i balkonu. Ale za odpadnięcie części balkonu, tynku itd. odpowiada Właściciel lub Zarządca. W każdym takim przypadku ubezpieczenie OC musi mieć: Wspólnota Mieszkaniowa, Zarządca Nieruchomości oraz powinien mieć każdy właściciel mieszkania i najemca mieszkania.
- Czy ubezpieczenie OC Wspólnoty Mieszkaniowej obejmuje szkody wyrządzone jej mieszkańcom (członkom, właścicielom)? To zależy jak reguluje to umowa ubezpieczenia OC. Są dwie opcje takiego ubezpieczenia: klasyczna, czyli mieszkańcy nie są ubezpieczeni z polisy OC - traktowani są jak właściciele, a nie osoby trzecie, do których odnosi się ubezpieczenie OC. Druga wersja ubezpieczenia to rozszerzona odpowiedzialność (droższa), która mieszkańców, właścicieli, traktuje jak osoby trzecie i obejmuje odpowiedzialnością. Dlatego zawsze trzeba to sprawdzać i przy ubezpieczeniu pytać uprawnione osoby ze wspólnoty, jaki wariant ubezpieczenia wybierają. Jeśli rezygnują z wariantu rozszerzonego to dobrze to wpisać w uwagach - i arkuszu rozpoznania potrzeb klienta (APK) - aby nie było problemów przy powstaniu takich szkód. Niektóre ZU nie przewidują rozszerzonej odpowiedzialności OC przy ubezpieczaniu wspólnot mieszkaniowych.
- Kto odpowiada za szkody na cmentarzach? Właściciel cmentarza, który z zasady bywa Zarządcą (kościół, związek wyznaniowy przy cmentarzach wyznaniowych i wójt. burmistrz przy cmentarzach komunalnych). Tam należy zgłaszać roszczenia. Posiadamy w Alwisie dobre ubezpieczenia OC dla cmentarzy wyznaniowych w ramach ubezpieczeń tzw. kościelnych. Każdy posiadacz grobowca na cmentarzu może się także indywidualnie ubezpieczyć w ramach polisy mieszkaniowej lub samodzielnie.
- Kto odpowiada za szkody na śliskim chodniku? To znacznie szerszy problem i pisałem już o tym tu "Odśnieżanie dachów i chodników przy posesjach – przepisy i obowiązki"
Obowiązuje generalna zasada: Odpowiedzialność cywilna jest wszechobecna. Odpowiadamy wszędzie, nawet jeśli nie zdajemy sobie z tego sprawy, a prawo łączy z tym faktem konkretną odpowiedzialność. Jedynym sposobem na zabezpieczenie się jest dywersyfikacja ryzyka poprzez ubezpieczenia OC: każdej osoby, rodziny, działalności zawodowej, działalności gospodarczej, aktywności sportowej i społecznej, aktywności zawodowej itd.
Wszystkie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej prowadzimy w Alwis&Secura. Dla każdego przypadku znajdziemy adekwatne ubezpieczenie. Kontaktujcie się z naszymi współpracownikami w tej sprawie w całej południowo-wschodniej Polsce.
