Pytanie od współpracownika:
Czy są obecnie na rynku ubezpieczenia dla hulajnogi elektrycznej i innych urządzeń transportu osobistego (UTO)? Takie sprzęty mogą kosztować nawet kilkanaście tysięcy złotych.
Sejm na swoim posiedzeniu w dniu 25 lutego br. przyjął nowelizację prawa o ruchu drogowym. Reguluje ona wreszcie status prawny elektrycznej hulajnogi i innych urządzeń transportu osobistego (UTO) np.: deskorolek, wrotek, rolek itd. Dalsza procedura ustawodawcza (senat i podpis Prezydenta) będzie raczej formalnością. Ustawa wejdzie w życie, bo jest bardzo potrzebna. Do tej pory nie było żadnych zasad ich eksploatacji (użytkowania), a zdarzało się dużo wypadków, czasami nawet śmiertelnych.
Jakie zmiany wejdą w życie przy użytkowaniu hulajnóg elektrycznych?
Przede wszystkim kierujący hulajnogą elektryczną będzie mógł korzystać głównie z drogi dla rowerów lub pasa ruchu dla rowerów, z prędkością maksymalną do 20 kilometrów na godzinę. W przypadku, gdy brakuje drogi dla rowerów lub pasa ruchu dla rowerów, kierujący hulajnogą elektryczną będzie mógł korzystać z chodnika lub drogi dla pieszych. Gdy chodnik jest usytuowany wzdłuż jezdni, po której ruch pojazdów jest dozwolony z prędkością nie większą niż 30 km/h, jednak i tutaj nie będzie mógł przekroczyć 20 km/h. Trzeba pamiętać, że na chodnikach i drogach dla pieszych będzie jednak można jechać z prędkością zbliżoną do prędkości pieszego. Należy zachować szczególną ostrożność i ustępować pierwszeństwa pieszemu oraz nie utrudniać ruchu pieszemu.
Osoby, które nie będą miały ukończone 18 lat będą musiały posiadać kartę rowerową lub prawo jazdy (AM, A1, B1 lub T). Dzieci w wieku do lat 10 będą mogły jeździć hulajnogą elektryczną tylko w strefie zamieszkania i to po opieką osoby dorosłej. Nie wolno im będzie w żadnym przypadku poruszać się po drodze publicznej, nawet pod opieką osoby dorosłej. Dla osób, które ukończyły 18 lat (dorosłych) żadne dodatkowe dokumenty nie będą wymagane.
Z kolei w przypadku urządzeń wspomagających ruch człowieka czyli do poruszania się w pozycji stojącej tj. np. rolki, wrotki, deskorolka nie będą potrzebne żadne uprawnienia, oraz nie będzie też ograniczeń wiekowych.
Jakie kary za złamanie przepisów?
Przewidziano także kary za poruszanie się hulajnogą elektryczną. UTO lub urządzeniem wspomagającym ruch chodnikiem lub drogą dla pieszych – z prędkością większą niż prędkość zbliżona do prędkości pieszego lub za nieustępowanie pierwszeństwa pieszemu.
Za korzystanie podczas jazdy z telefonu (wymagające trzymania słuchawki lub mikrofonu w ręku), groził będzie mandat 200 zł. Za przewożenie innej osoby, zwierzęcia lub ładunku - mandat 100 zł. Za kierowanie na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub w strefie ruchu pojazdem innym niż mechaniczny przez osobę znajdującą się w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka – grozić będzie mandat od 300 do 500 zł.
Natomiast naruszenie warunków zatrzymania lub postoju (parkowania) pojazdu na chodniku będzie oznaczało mandat 100 zł. A za nieustąpienie przez kierującego pojazdem pierwszeństwa pieszym znajdującym się na przejściu przewidziano karę w wysokości 350 zł.
Użytkowanie hulajnóg elektrycznych i innych UTO stwarza duże ryzyko powstania wypadku, większe nawet niż podczas jazdy na rowerach. Z praktyki wiemy, że najbardziej powszechnymi urazami użytkowników UTO w wypadkach są złamania i pęknięcia kości, urazy głowy oraz skaleczenia, stłuczenia i zwichnięcia. Tylko bardzo mała liczba poszkodowanych (ok. 5%) jeździ w kasku. Pomimo tego ustawa nie wprowadziła takiego obowiązku. Statystyki wskazują, że urazy hulajnogistów różnią się od tych poniesionych przez rowerzystów, bo np. więcej jest ciężkich urazów mózgu i czaszki. Ponadto prawdopodobieństwo potrącenia użytkowników UTO przez pojazdy silnikowe jest 3-krotnie większe niż u rowerzystów. Prawie 80% użytkowników e-hulajnóg odniosło kontuzje jadąc po chodniku, a 30% odniosła obrażenia podczas jazdy na ścieżce rowerowej. Pomimo tego ustawodawca nie wprowadził w tej nowelizacji obowiązku posiadania ubezpieczenia OC dla użytkowników elektrycznych hulajnóg i innych UTO. Pomimo braku ubezpieczenia należy zawsze korzystać z innego ubezpieczenia głównie OC lub NNW.
Czy istnieją już kompleksowe oferty ubezpieczeń?
Przede wszystkim użytkownicy hulajnóg mogą korzystać z posiadanych ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej w życiu prywatnym, zawieranych głównie przy ubezpieczeniach domów i mieszkań. To ubezpieczenie zabezpieczy ich na wypadek wyrządzenia szkody osobom trzecim. Natomiast szkody własne można pokryć z ubezpieczenia NNW: indywidualnego, rodzinnego lub szkolnego.
Ubezpieczeń specjalnie dedykowanych dla użytkowników e-hulajnóg jest jeszcze mało, ale istnieją już takie próby i na pewno ich będzie więcej po wejściu w życie znowelizowanej ustawy. Co pokazuje nam analiza rynku? Najbardziej szerokie, specjalnie dedykowane e-hulajnogistom ubezpieczenie na rynku proponuje PZU. "PZU Bezpiecznie na hulajnodze" jest pakietowe, złożone z kilku ubezpieczeń: ubezpieczenia NNW, odpowiedzialności cywilnej, assistance, a dla właścicieli - casco hulajnogi. PZU oferuje rozwiązania dla UTO także jako dodatek w OC komunikacyjnym i PZU Dom.
Wspomniane „PZU Bezpiecznie na hulajnodze” ma cztery warianty pozwalające dopasować zakres i sumę ubezpieczenia do indywidualnych potrzeb klienta. Dzięki odpowiedzialności cywilnej (OC), ubezpieczyciel pokryje straty wynikające za szkody wyrządzone na e-hulajnodze osobie trzeciej (np. uszkodzenie zaparkowanego auta, potrącenie pieszego). Ochrona ta - co ważne - działa także przy wypożyczeniu hulajnogi elektrycznej u operatora i uszkodzenia jej podczas jazdy. Z kolei z ubezpieczenia NNW zwracane są koszty leczenia i rehabilitacji urazów odniesionych w wypadku na hulajnodze przez użytkownika. Natomiast assistance zapewnia dowóz rehabilitanta i pielęgniarki do domu poszkodowanego, a także domową wizytę lekarza. Dołączone casco zapewni odszkodowanie w przypadku uszkodzenia, zniszczenia albo utraty hulajnogi. .
Jakie inne rozwiązania?
- Link4 posiada ubezpieczenie OC ekocyklistów. Obejmuje ono szkody wyrządzone osobie trzeciej w związku z użytkowaniem urządzeń transportu osobistego, także związane z użytkowaniem "zwykłych" rowerów, hulajnóg deskorolek itd.
- TU Wiener ubezpieczenie OC UTO włączył do zakresu ubezpieczenia dla rolników.
- Nationale Nederlanden posiada ubezpieczenie dla rowerzystów "Na dwa koła", które obejmuje także hulajnogi elektryczne.
- Generali przy ubezpieczeniu OC w życiu prywatnym (Generali z myślą o domu) dodatkowo wprowadziło ochronę za szkody wyrządzone przez UTO. Wszystkie ZU w swoich ubezpieczeniach OC w życiu prywatnym posiadają taką odpowiedzialność, nawet jeśli nie wymieniają jej jako oddzielne ryzyko.
Jeśli chodzi o potrzeby to uważam, że będą powstawały nowe pakiety ubezpieczeń UTO - obok dodawania OC do innych ubezpieczeń - jeszcze bardziej rozbudowane i one będą dominowały na rynku. Potrzebne są np. krótkoterminowe ubezpieczenia dla e-hulajnogistów: na sezon letni, na okres wypożyczenia hulajnogi, czas pobytu na urlopie itd. Takie próby podejmowała już AXA przez połączeniem z Uniqa.
Obecnie, klientowi, który pyta naszego współpracownika o takie ubezpieczenie najlepiej zaproponować "PZU Bezpiecznie na hulajnodze" bo obejmuje ono także ubezpieczenie casco samej hulajnogi. I jest to chyba jedyne teraz takie - znane mi - ubezpieczenie w Polsce.
dr Stanisław Kuta
Doradca Zarządu
Alwis&Secura
