W czasach szybkich zmian w otoczeniu biznesowym każdej firmy, na pierwszy plan wysuwają się porady prawne, czasem tylko kierunkowe sygnały, które pomogą podejmować racjonalne decyzje. Duże firmy posiadają swoich radców prawnych, często także specjalistyczną obsługę prawną. Gorzej jest w firmach średnich i małych, prowadzonych w ramach indywidualnej działalności gospodarczej. Tych nie stać na stałą obsługę prawną, a korzystanie z doraźnych porad jest drogie, ekonomicznie nie uzasadnione. Do tego trudno uzyskać taką pomoc w krótkim, wymaganym terminie.
Jedną z dróg wyjścia jest opcja ubezpieczenia ochrony prawnej, którą prowadzą prawie wszystkie zakłady ubezpieczeniowe w Polsce. W różnym zakresie: ryzyk nazwanych (z nazwy wymienionych) All Risk, czy specjalistycznych jak np. medycznych, komunikacyjnych. Zdania na ten temat wśród klientów są podzielone. Od bardzo pozytywnych "rewelacyjna polisa dla wymagających", racjonalne uzupełnienie ubezpieczeń dla klientów indywidualnych oraz firmowych, gwarantujące profesjonalną pomoc prawną w przypadku sporu sądowego lub innych wątpliwości prawnych. Przeciwnicy twierdzą że to nie wiele daje, bo to jest na odległość, bez dogłębnej analizy spraw, że to wymaga także dużego zaangażowania ubezpieczonego np. w zakresie zgromadzenia i przekazania dokumentów itd.
Czym więc jest ubezpieczenie ochrony prawnej?
Pokażę najważniejsze sprawy tego ubezpieczenia w zakresie ogólnym, na podstawie analizy ogólnych warunków ubezpieczeń (OWU) kilku polskich ubezpieczycieli. Dystrybutor ubezpieczenia (agent/OFWCA) zawsze dobiera najlepsze ubezpieczenia dla klienta na podstawie analizy jego potrzeb (APK). To ważne, bo zakres propozycji ubezpieczenia: zakresów odpowiedzialności, wyłączeń, grup docelowych, klauzul, limitów i podlimitów jest naprawdę duży.
Ochrona prawna, to dobrowolne ubezpieczeniemajątkowe,chroniące Ubezpieczonego na wypadek konieczności ponoszenia kosztów wynajęcia prawnika, opłat sądowych i pomocy prawnej na terenie Polski. Niektórzy ubezpieczyciele obejmują także ochroną zdarzenia na terenie UE, choć w różnym zakresie.
Pomoc ubezpieczonemu działa zarówno wtedy, kiedy jest on poszkodowanym lub sprawcą np. w wypadku drogowym. Zakres ubezpieczenia ochrony prawnej - tak jak już wspomniałem - różni się w zależności od ubezpieczyciela. Ubezpieczenie może obejmować np. zwrot kosztów za wynajęcie adwokata lub radcy prawnego, wniesienie opłat sądowych, dojazdu na rozprawę, a innym razem dotyczy tylko możliwości telefonicznej konsultacji (asysty) z prawnikiem. Jeśli chodzi o dochodzenie roszczeń ubezpieczonego, polisa (w zależności od OWU) może zapewnić pomoc prawną, a w przypadku postępowania karnego zwrot kosztów obrony. Co oczywiste, zakłady ubezpieczeniowe zazwyczaj określają, że ubezpieczenie ochrony prawnej nie obowiązuje w sporach ubezpieczonego i zakładu ubezpieczeń, w którym ta polisa została zawarta. Dane TU może być niekiedy zwolnione z odpowiedzialności np. w sytuacji, gdy działanie ubezpieczonego było niezgodne z prawem czy umyślne.
Ubezpieczenie ochrony prawnej może występować jako rozszerzenie ubezpieczenia: komunikacyjnego - ubezpieczyciel ponosi koszty sądowe w związku ze szkodą komunikacyjną - mieszkaniowego, ubezpieczenia Firmy lub jako odrębny produkt. Podczas zawierania ubezpieczenia, warto zwrócić uwagę na wysokość sumy ubezpieczenia. To górna wartość odpowiedzialności towarzystwa za daną szkodę w ramach ubezpieczenia ochrony prawnej. Zawsze należy ją dobierać do rzeczywistych potrzeb i potencjalnych zagrożeń.
Co najczęściej gwarantuje ubezpieczenie ochrony prawnej?
Ubezpieczenie ochrony prawnej gwarantuje najczęściej doradztwo i konsultacje prawne we wszystkich sprawach dotyczących życia prywatnego lub prowadzenia firmy, zgodnie z zakresem ubezpieczenia i OWU. Najczęściej są to:
1. Nielimitowane telefoniczne porady prawne obejmujące:
- Wsparcie i wyjaśnienie problemów prawnych.
- Informacje co do praw jakie przysługują oraz możliwe warianty dalszego postępowania w danej sprawie.
- Porady jakie materiały należy zgromadzić oraz jakie czynności podjąć aby zwiększyć swoje szanse w dochodzeniu swoich praw.
- Porady jak zabezpieczyć dowody w sprawie.
2. Sporządzenie opinii i analiz prawnych.
3. Analizy dokumentacji prawnej oraz umów i projektów umów.
4. Identyfikacja stanu prawnego i wzory umów.
5. Finansowanie kosztów prowadzenia procesów sądowych, w tym między
innymi:
- Honorarium adwokata lub radcy prawnego (również wybranego przez klienta).
- Sądowych wpisów, koszty biegłych, opłaty za apelacje i inne.
- Kosztów strony przeciwnej w przegranym procesie.
- Postępowania egzekucyjnego.
- Dojazdów na rozprawy także do sądów zagranicznych.
- Niezbędnych tłumaczeń.
- Rzeczoznawców majątkowych i innych.
- Poręczeń majątkowych (w formie zwrotnej).
- Mediacji.
Jakie są najważniejsze wyłączenia w ochronie prawnej?
Wyłączenia są zawsze zawarte w OWUi powinnypodlegać wnikliwej analizie na etapieprzygotowania ubezpieczenia i APK. Najczęściej dotyczą one:
- Zdarzeń umyślnych, pod wpływem alkoholu lub środków odurzających.
- Prawa spadkowego, rodzinnego i opiekuńczego.
- Przestępstw lub wykroczeń skarbowych oraz kar administracyjnych.
- Umów pożyczki, kredytu, oraz umów bankowych.
- Prawa budowlanego, zagospodarowania przestrzennego i gospodarki nieruchomościami.
- Nabycia, zbycia lub obciążenia nieruchomości.
- Prowadzenie ubezpieczonego pojazdu bez wymaganych uprawnień.
To tylko wybrane wyłączenia. Niektóre z nich są ubezpieczane w różnych ZU, stąd należy zakresy i wyłączenia dobierać do rzeczywistych potrzeb na etapie rozpoznania potrzeb klienta.
Dlaczego warto mieć ubezpieczenie ochrony prawnej, np. w życiu prywatnym?
Ubezpieczenie ochrony prawnej zapewnia klientowi pokrycie kosztów reprezentacji jego interesów prawnych w zakresie określonym w umowie ubezpieczenia. Najważniejszym elementem tego ubezpieczenia jest możliwość sfinansowania usług radcy prawnego lub adwokata, który będzie reprezentował ubezpieczonego w sądzie, a także pokrycie zarówno własnych kosztów sądowych, jak i kosztów strony przeciwnej w przypadku przegrania sporu. W przypadku zaniedbania i braku odpowiedniej reprezentacji (adwokata lub radcy prawnego) przed sądem, osoby - bez polisy ochrony prawnej - najczęściej przegrywają sprawy, a co za tym idzie, ponoszą skutki finansowe przegranej sprawy. Muszą pokryć nie tylko koszty własne, ale i strony przeciwnej, a dodatkowo zobowiązani są do zapłacenia np. odszkodowania zgodnie z wyrokiem sądu. To często wielotysięczne wydatki, które przekraczają możliwości finansowe przeciętnie zarabiającego Polaka. Ubezpieczenie ochrony prawnej jest wielokrotnie tańsze niż doraźne skorzystanie z pomocy prawnika i opłacenie go z własnej kieszeni. Ponadto zakres obejmuje także koszty sądowe oraz – co bardzo istotne – pokrycie kosztów procesu (również strony przeciwnej), gdy jego wynik będzie dla klienta niekorzystny.
Istotnym elementem ochrony jest także możliwość skorzystania z profesjonalnej porady prawnej w ramach tzw. asysty prawnej. Prawnik przeanalizuje sytuację klienta oraz zasugeruje mu optymalne rozwiązanie, np. gdy klient chce się odwołać od niekorzystnej dla niego odpowiedzi na reklamację dotyczącą zakupów online, od decyzji administracyjnej. W kilku ZU, klient otrzyma także poradę w sprawach np. rodzinnych (bez spraw rozwodowych), spadkowych, opiekuńczych. Uzyska także pomoc w przygotowaniu testamentu oraz dowie się o istotnych elementach postępowania spadkowego.
Reasumując. Ubezpieczenie ochrony prawnej w życiu rodzinnym to rodzaj polisy, która zapewnia wsparcie finansowe i prawne w przypadku sporów i problemów prawnych w życiu rodzinnym oraz prowadzeniu jednoosobowej działalności gospodarczej. Ubezpieczenia ochrony prawnej dla firm, innych podmiotów gospodarczych obejmuje ich ochronę w różnym zakresie. Obejmuje ono pokrycie kosztów związanych z wynajęciem prawnika, opłatami sądowymi i innymi wydatkami, które mogą wyniknąć w trakcie postępowania prawnego. To dobrowolna polisa majątkowa, która ma na celu zabezpieczenie interesów klienta w sytuacjach prawnych. Działa poprzez zapewnienie dostępu do profesjonalnej pomocy prawnej, takiej jak porady, analiza dokumentów, sporządzanie pism procesowych oraz reprezentacja przed sądem.
Przedstawiając najważniejsze problemy związane z ubezpieczeniem ochrony prawnej, zachęcam naszych dystrybutorów do oferowania ubezpieczenia ochrony prawnej swoim klientom. Zakres tego produktu jest szeroki, a problemy prawne mogą dotknąć każdego. Jest to zatem racjonalne uzupełnienie oferty ubezpieczeniowej dla każdego klienta, a nie tylko luksus dla wybranych. Praktycznie w różnych ZU możemy dobrać ubezpieczenie dopasowane do potrzeb różnych grup potrzebujących, osób fizycznych firm i innych podmiotów.
