Pyta o to nasz współpracownik z Oddziału w Nowym Sączu.
Proszę o przypomnienie, kto powinien wystąpić jako Ubezpieczający przy ubezpieczeniu OC pojazdu zakupionego na fakturę wystawioną na spółkę cywilną? Faktura zakupu posiada: nazwę spółki, adres, NIP i REGON spółki a ubezpieczający żądają ubezpieczenia pojazdu na spółkę.
Aby nie było wątpliwości, od razu odpowiadam i przypominam wszystkim, że spółka cywilna nie może występować w roli Ubezpieczającego na żadnej umowie ubezpieczenia pojazdu.
Skąd to wynika? Spółka cywilna jako jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, zgodnie z art. 2 ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników, jest podatnikiem. I jako podatnik podlega obowiązkowi ewidencyjnemu, a jej identyfikatorem podatkowym - tak jak u innych podmiotów - jest numer NIP. Spółka cywilna posiada również nadany numer REGON. Bo zgodnie z treścią art. 42 ustawy o statystyce publicznej Krajowy rejestr urzędowy podmiotów gospodarki narodowej obejmuje także jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, a taką jednostką jest spółka cywilna. Tak więc każda spółka cywilna posiada swoje własne, odrębne od numerów poszczególnych wspólników numery NIP i REGON, którymi się posługuje w obrocie gospodarczym. To znaczy, że spółka cywilna wystawia faktury przy sprzedaży podając własne numery identyfikacyjne (NIP, REGON) i otrzymuje na spółkę takie faktury, a nie nie na wspólników spółki cywilnej.
Wspólnicy spółki cywilnej, jeśli są osobami fizycznymi, podlegają rejestracji w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i jest im automatycznie - każdemu - nadawany NIP i REGON. Spółka cywilna podlega jednak odrębnej rejestracji i nadawane są jej odrębnie od wspólników NIP i REGON.
Przechodząc do rejestracji pojazdu w spółce cywilnej. Jakie obowiązują zasady?
- Umowę ubezpieczenia pojazdu zawieramy zawsze na wspólnika spółki cywilnej (sc) lub wspólników, czyli osobę fizyczną widniejącą jako właściciel/posiadacz w dowodzie rejestracyjnym. Może to też być osoba trzecia i regulują to odrębne przepisy. Wspólnicy spółki cywilnej - o czym wyżej - prowadzą działalność gospodarczą i są wpisani do CEIDG. Mają nadany indywidualny numer REGON. I ten numer REGON należy wpisać na polisie. Jest on zawsze różny od numeru REGON spółki cywilnej.
- Jeśli wspólnikiem spółki cywilnej jest osoba, która nie prowadzi działalności gospodarczej (nie ma wpisu w CEIDG) to umowę ubezpieczenia zawiera się jak dla "osoby fizycznej" i występuje ona na polisie jako ubezpieczająca lub ubezpieczająca i właściciel.
- Jeśli zawierający ubezpieczenie wymaga jednak aby na polisie była wymieniona nazwa spółki cywilnej (tak jak na fakturze), to umowę zawieramy (jak wskazano wyżej) na wspólnika sc i spółkę wskazujemy jako kolejnego właściciela. Jeśli brak miejsca, to możemy to zrobić np. w uwagach. Ale trzeba postępować zgodnie z procedurami danego ZU, bo np. PZU wymaga wcześniej zarejestrowania takiej spółki w programie Everest jako podmiot o typie Firma i wskazania dopiero jako kolejnego właściciela.
- W przypadku konieczności szybkiego zawarcia ubezpieczenia (OCK) i trudnościach w ustaleniu wspólników sc, umowę ubezpieczenia można zawrzeć na osobę, która faktycznie zawiera ubezpieczenie jako Ubezpieczającego a jako właściciela pojazdu wpisać z nazwy i danych spółkę cywilną.
- Może zdarzyć się, że w dowodzie rejestracyjnym jako właściciel/posiadacz pojazdu jest wpisana sc, jej nazwa z danymi urzędowymi. Wtedy Ubezpieczającym jest wspólnik/cy spółki cywilnej a jako właściciel pojazdu występuje sc jako podmiot.
- Podobne zasady obowiązują przy przeniesieniu praw własności pojazdu i innych czynnościach: zmianie wspólnika sc, leasingach itd.
To ogólne zasady związane z zawieraniem ubezpieczeń pojazdów w spółce cywilnej. Ale zawsze należy kierować się procedurami danego ZU, gdyż mogą dopuszczać odstępstwa od zasad ogólnych lub wprowadzać odmienne uregulowania.