Dzisiaj odpowiadamy na pytanie jednego z naszych agentów: Ubezpieczyciel odmówił wypłaty odszkodowania z obowiązkowego ubezpieczenia OC rolnika dla poszkodowanego, który przewrócił się w domu rolnika i złamał nogę. Czy słusznie? Tak, decyzja ubezpieczyciela była słuszna, bo ubezpieczenie OC rolników nie obejmuje  odpowiedzialności za skutki szkód niezwiązanych z działalnością rolniczą. Ubezpieczyciel w toku postępowania odszkodowawczego ustalił, że doznana szkoda nie pozostawała bezpośrednio w związku z posiadaniem gospodarstwa rolnego. Miejsce zdarzenia nie było w żadnym stopniu wykorzystywane do prowadzenia działalności rolniczej, chociaż służyło rolnikowi do zamieszkania. Nie było natomiast bezpośredniego związku przyczynowo-skutkowego tego zdarzenia z prowadzoną i ubezpieczoną działalnością rolniczą. To bardzo częsty przypadek, że rolnicy posiadając ubezpieczenie (obowiązkowe) rolnika uważają, że obejmuje ono wszystkie zdarzenia w jego gospodarstwie, domu mieszkalnym, obejściu i życiu prywatnym. A tak nie jest. Dlatego konieczne jest zawieranie zawsze dodatkowego ubezpieczenia OC w życiu prywatnym. Ubezpieczenie OC gospodarstwa rolnego nie obejmuje wszystkich zdarzeń w życiu rolnika, które mogą rodzić odpowiedzialność z tytułu OC. O tym warto i trzeba pamiętać! Sprawy związane z ubezpieczeniem obowiązkowym OC rolnika uregulowane są w ustawie z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń  Komunikacyjnych. Generalnie - zgodnie z tą ustawą -  ochrona ubezpieczeniowa OC rolnika rozpoczyna się w momencie zawarcia umowy ubezpieczenia i zapłacenia składki lub pierwszej raty składki. Brak zapłaty za kolejną ratę składki w trakcie trwania umowy ubezpieczenia nie powoduje automatycznego ustania ochrony ubezpieczeniowej, jak przy ubezpieczeniach dobrowolnych.  Rolnik taką ochronę posiada, lecz staje się dłużnikiem ZU i składkę jest zobowiązany zapłacić. Natomiast obowiązek ubezpieczenia OC powstaje w momencie objęcia gospodarstwa rolnego w posiadanie np. na wskutek dziedziczenia, zakupu gospodarstwa lub obdarowania. Należy również podkreślić, że ubezpieczeniem OC rolników objęta jest odpowiedzialność cywilna rolnika i wszystkich osób z nim pracujących w gospodarstwie rolnym; jego, osób pozostających z nim w jednym gospodarstwie domowym, czy też osób pracujących lub pomagających w ramach pomocy sąsiedzkiej. Jeśli któraś z tych osób wykonując czynności związane z gospodarstwem rolnym wyrządzi szkodę osobie trzeciej (sąsiad, listonosz,  turysta, dostawca, itd.) ZU wypłaci odszkodowanie będące wynikiem uszkodzenia ciała lub rzeczy  - także zadośćuczynienie i inne świadczenia wynikające z ogólnych przepisów prawa. I na zakończenie. Aby odszkodowanie było należne i wypłacone przez ZU to:

• Rolnik lub osoba z nim pracująca w gospodarstwie rolnym muszą być zgodnie z prawem zobowiązani do naprawienia powstałej szkody,oznacza to, że można im przypisać winę za zaistniałe zdarzenie i powstałą szkodę. Miedzy rolnikiem a powstałą szkodą musi istnieć bezpośredni związek przyczynowy, czyli szkoda jest normalnym następstwem działania lub zaniechania rolnika. Oznacza to, że zakład ubezpieczeniowy wypłaci odszkodowanie tylko wówczas, gdy szkoda jest bezpośrednim skutkiem zawinionego działania lub zaniechania rolnika.
• Czynności, które spowodują szkodę rodzą odpowiedzialność -  muszą mieć bezpośredni związek z posiadaniem gospodarstwa rolnego. Musi istnieć funkcjonalny związek pomiędzy czynnościami rolnika i gospodarstwem rolnym. Może to być np. orka, sianie zbóż, przepęd bydła, naprawa maszyny rolniczej, praca w oborze i w obejściu gospodarstwa rolnego - ważne, aby prace lub działania związane były bezpośrednio  z prowadzonym gospodarstwem rolnym. Nie ważne jest miejsce powstania zdarzenia, tylko związek funkcjonalny z gospodarstwem.

Wracając do pytania. Odmowa wypłaty odszkodowania spowodowana była faktem, że poszkodowana osoba - konkretnie jej pobyt w domu - nie był funkcjonalnie związany z działalnością gospodarstwa rolnego.