Na początku 2025 roku warto przypomnieć, jakie zmiany czekają kierowców w 2025 roku. Będą miały one wpływ także na zawieranie ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego (OC ppm). Oto one – 10 zebranych, najważniejszych problemów:
1. Szerszy zakres przypadków, w których sąd może orzec zakaz prowadzenia pojazdów. Obecnie można stracić prawo jazdy na 3 miesiące, gdy przekroczy się dozwoloną prędkość w terenie zabudowanym o co najmniej 50 km/h. Oprócz tego otrzyma on mandat w wysokości 1500 zł (kolejny taki incydent będzie Cię kosztował 3000 zł!) oraz do 15 punktów karnych.
2. Podwyższone kary dla osób ignorujących zakaz prowadzenia pojazdów. Dziś, po zatrzymaniu prawa jazdy za nadmierną prędkość i kierowanie pojazdem mimo zakazu grozi jedynie przedłużenie kary do 6 miesięcy. W przyszłości ma się to zmienić. Osoba, która pomimo czasowego zakazu będzie kierowała samochodem i zostanie zatrzymana przez policję, straci uprawnienia na stałe. Dopiero po pięciu latach uzyska możliwość ponownego przystąpienia do egzaminu na prawo jazdy. A po zmianie przepisów, każda osoba, która będzie chciała przystąpić do egzaminu na prawo jazdy, będzie musiała złożyć oświadczenie, że nie ma zakazu prowadzenia pojazdów oraz nie toczy się przeciwko niej postępowanie w tym zakresie.
3. Dodatkowe przypadki cofnięcia prawa jazdy. Obowiązujące dziś przepisy mówią o cofnięciu prawa jazdy kierowcy w okresie próbnym, gdy popełni on trzy wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji lub jednego przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji. W ustawie prawo o ruchu drogowym pojawią się jeszcze dwa kolejne przypadki:
- Uzyskanie 20 punktów karnych
- Naruszenie zakazów obowiązujących w okresie próbnym.
4. Jawny rejestr osób, które mają prawomocny, dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów. Prowadzone są prace są nad jawnym (publicznym) rejestrem osób, które mają prawomocny, dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów. Powinien on wejść w życie w 2025 roku. Ułatwi to szybką identyfikację wszystkich takich osób, w szczególności naruszających ten zakaz.
5. Kary za nielegalne wyścigi, drift i podrywanie kół pojazdu oraz bierne uczestnictwo w nielegalnych wyścigach. W prawie karnym pojawią się również zmiany dotyczące niebezpiecznej i brawurowej jazdy. W propozycjach rządowych pojawiła się kryminalizacja nielegalnych wyścigów. Za organizację lub udział w nich ma grozić kara od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności. Rażąco nieostrożna jazda, tj. przekroczenie prędkości o ponad połowę na autostradach i drogach ekspresowych, na innych drogach o ponad dwukrotność, przy jednoczesnym wyrządzaniu zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu, będzie traktowane jak nielegalny wyścig. Nawet widz lub pasażer będzie ponosił konsekwencje prawne za udział w nielegalnych wyścigach – jako osoba wspierająca niebezpieczne. Według nowej koncepcji drift i podrywanie kół pojazdu będą wykroczeniami, o ile nie będą odbywać się w ramach wyścigu.
6. Brak redukcji punktów karnych za najpoważniejsze naruszenia przepisów. Projektowana nowelizacja ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw, która może zostać przyjęta już w I kwartale 2025 r., przewiduje zwiększenie prewencyjnego charakteru punktów karnych. O co dokładnie chodzi? Projekt Ministerstwa Infrastruktury zakłada brak możliwości redukcji punktów karnych, które zostały nałożone za najpoważniejsze wykroczenia drogowe. Należą do nich między innymi: drastyczne przekroczenie prędkości, przejazd na czerwonym świetle czy wyprzedzanie na przejściu dla pieszych. Przypominam, że obecnie, kierowca, który posiada punkty karne nałożone za przyjęte i opłacone mandaty, może uczestniczyć raz na 6 miesięcy w szkoleniu reedukacyjnym. Po zakończeniu szkolenia, liczbę punktów karnych można zmniejszyć o 6. Do kursu nie może przystąpić jedynie osoba, która posiada pierwsze prawo jazdy krócej niż rok.
7. Prawo jazdy dla 17-latków. W 2025 roku zmienią się także przepisy dotyczące minimalnego wieku kierowcy. Po nowelizacji ustawy o kierujących pojazdami, prawo jazdy kat. B będą mogły otrzymać osoby, które ukończyły 17. rok życia. Niezbędna jednak do tego będzie pisemna zgoda ich rodziców lub opiekunów prawnych. 17-latek, który otrzyma polskie prawo jazdy, będzie korzystał z samochodu na specjalnych zasadach, czyli tylko w obecności doświadczonego kierowcy – przez pół roku od uzyskania uprawnień do prowadzenia pojazdów lub do ukończenia 18 lat. Ustawodawca stawia także wymagania wobec osoby towarzyszącej młodemu kierowcy. Powinna ona mieć ukończone co najmniej 24 lata i posiadać prawo jazdy kat. B od co najmniej 5 lat. W ciągu ostatnich 5 lat nie może mieć orzeczonego zakazu prowadzenia pojazdów. Oczywiście, powinna być trzeźwa, nie może być również pod wpływem narkotyków. Prawo jazdy 17-latka będzie ważne tylko w Polsce. W przyszłości, zgodnie z projektem Komisji Europejskiej, do obniżenia dolnej granicy wieku kierowcy dojdzie nie tylko w Polsce, ale również w pozostałych państwach członkowskich Unii. Obecnie prawo jazdy kategorii B dla 17-latków jest dostępne jest już między innymi w Estonii, Austrii, Francji, Luksemburgu, Holandii, Danii i w Niemczech.
8. Okres próbny dla młodych kierowców. Po nowelizacji ustawy, młodych stażem kierowców będzie obowiązywać 2-letni okres próbny – lub 3-letni, jeśli prawo jazdy zostało uzyskane przed ukończeniem 18 lat -, podczas którego będą oni zobowiązani do:
- zachowania całkowitej trzeźwości (limit alkoholu w organizmie będzie wynosił 0,0 promila).
- Jazdy z dopuszczalną prędkością: 50 km/h w terenie zabudowanym, 80 km/h poza obszarem zabudowanym i 100 km/h na autostradzie lub drodze ekspresowej dwujezdniowej,
- przestrzegania zakazu wykonywania przewozu osób taksówką lub w ramach przewozu okazjonalnego.
9. Wyższe kary za spowodowanie śmiertelnego wypadku. W rekomendacjach międzyresortowych zmian w polskim ruchu drogowym pojawiła się kwestia tzw. zabójstwa drogowego oraz zapowiedź podwyższonych kar po spowodowaniu śmiertelnego wypadku podczas wyścigu, rażąco nieostrożnej jazdy lub przez sprawcę, który miał sądowo orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów. W takich przypadkach, jeśli spowoduje wypadek ze skutkiem śmiertelnym, będzie to przestępstwem z odrębnymi karami.
10. Mobilne prawo jazdy w całej Unii Europejskiej. Opracowywany w Komisji UE projekt ma ma na celu nie tylko poprawę bezpieczeństwa ruchu drogowego, ale również ułatwienie swobodnego przemieszczania się obywateli w UE. W związku z tym ponownie pojawiła się koncepcja utworzenia mobilnego prawa jazdy jako części europejskiego portfela tożsamości cyfrowej.
Zakłada się, że ogólnoeuropejskie cyfrowe prawo jazdy będzie miało postać aplikacji i kierowca miałby możliwość wygenerowania kodu QR i po jego zeskanowaniu policjant za granicą mógłby uzyskać dostęp do danych o prawie jazdy. Nie wiadomo jednak jeszcze, czy mobilne prawo jazdy faktycznie przyjmie taką postać w 2025 roku.
10. Zwiększenie efektywności egzekwowania wszystkich przepisów z zakresu ruchu drogowego. Widać już to po działaniach Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego (UFG), w zakresie wykrywania braków w posiadaniu ubezpieczenia OC ppm oraz ściągalności opłat (kar) za jego brak. W tym roku, 100 procentowa efektywność ma być osiągnięta w przestrzeganiu 30-dniowego terminu przerejestrowania nabytego pojazdu. Zwiększona została do 500 (także 1 000) złotych kara za brak przerejestrowania w terminie. Nie ma jeszcze informacji, czy będzie to miało, jeśli tak to, jaki, wpływ na zawieranie obowiązkowego ubezpieczenia OC ppm.
