"Mój wieloletni klient pyta mnie czy można ubezpieczyć się od kar finansowych nakładanych przez państwowe urzędy: np. ZUS, PIP lub fiskusa?"
Co do zasady nakładane kary nie powinny być ubezpieczane. Kara ma być dotkliwa dla ukaranego i przez niego zapłacona. Ale niektóre zakłady ubezpieczeń obejmują ubezpieczenia kar. Obejmują je ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, czasami w ubezpieczeniach majątkowych. Wynika to między innymi z charakteru niektórych kar, które mają jakby charakter "losowy" w wielu wypadkach niezależny od samego ukaranego podmiotu, nakładane jakby z mocy samego prawa. W obowiązkowych ubezpieczeniach OC wyłączone są zawsze kary umowne.
W ostatnim okresie czasu - może także na wskutek pandemii - wiele podmiotów wykazuje zainteresowanie ubezpieczaniem "sankcji finansowych" nakładanych np. przez urzędy skarbowe, inspekcje pracy lub inspekcję sanitarną oraz ZUS. Specjaliści wyjaśniają, że jest to spowodowane głównie bardzo skomplikowanym systemem prawno-podatkowym oraz wieloma niejasnościami przy rozliczaniu pomocy publicznej udzielanej w związku z ograniczeniami skutków pandemii. oraz działań antykryzysowych.
Jeśli chodzi o takie ubezpieczenia, nazwijmy je "polisami karnoskarbowymi' to według mojej wiedzy prowadzą je obecnie tylko dwaj ubezpieczyciele: AXA i Allianz. Ale np. prowadzący biura rachunkowe mogą się ubezpieczyć od takich ryzyk w swoich ubezpieczeniach odpowiedzialności cywilnej zawodowej, poprzez wprowadzenie tzw. klauzul: kadrowej obejmującej także obowiązki wobec ZUS, inspekcji pracy oraz skarbowej. W każdym przypadku zgłoszenia potrzeby klienta na takie ubezpieczenie należy pytać o nie zakłady ubezpieczeniowe. Bo mają one w swoim portfelu takie ubezpieczenia, choć nie nazywane jako karnoskarbowe. Można je włączać (dokładać) do zawieranych innych ubezpieczeń w formie oddzielnych klauzul lub dodatkowych zapisów w polisie ubezpieczenia (kary środowiskowe, wspomniane kary pracowniczo- płacowe czy podatkowe).
Wszystkie takie ubezpieczenia - samodzielne lub rozszerzane poprzez klauzule spełniają trzy podstawowe funkcje:
- Funkcja odszkodowawcza, czyli refundacja nałożonej grzywny w całości lub części.
- Funkcja obronna, sfinansowanie adwokata lub doradców podczas postawienia zarzutów karnoskarbowych, celnych itd.
- Funkcja ochronno-pomocowa, pokrycie kosztów pomocy prawnej (specjalistów, kancelarii prawnych, doradców) w sprawach także poza-skarbowych np. błędne rozliczenie pomocy publicznej, nieterminowe rozliczenie lub nieprawidłowe dokumentowanie środków otrzymanych w ramach tarczy antykryzysowej.
Uważam, że w najbliższym okresie czasu zainteresowanie takimi ubezpieczeniami znacznie wzrośnie i że inni ubezpieczyciele wprowadza takie produkty w różnych wariantach i zakresach.
dr Stanisław Kuta
Doradca Zarządu
Alwis&Secura